لزوم عایق کاری کانالهای آبیاری

در کشور کم بارانی مانند ایران که بخش بزرگی از آن را مناطق نیمه خشک و خشک فرا گرفته است،موضوع تامین آب و انتقال آن به زمینهای کشاورزی یا صنعتی همواره یکی از مهمترین مشکلات ساکنان این سرزمین بوده است چرا که با ساماندهی آبیاری و ایجاد نظام آبیاری می‌توانستهاند به تولید فرآورده‌های زراعی و باغی بپردازند.

کانالهای آبیاری با این هدف طراحی می‌‌شوند که آب مورد نیاز را با حداقل تلفات تامین نمایند کانالهای آبیاری به عنوان یکی از مهم‌ترین بخشهای شبکه آبیاری و زهکشی، نقش موثری در کاهش تلفات و بالابردن راندمان انتقال آب دارند. همچنین تلفات آب ممکن است به دلیل نفوذ آب درشکافها و جداره کانال موجب هدر رفت آن شود و اینجاست که بحث ایزولاسیون کانالهای بتنی مانند نصب ایزوگام ،اجرای قیر گونی یا ژئوممبران اهمیت ویژه ای می‌یابد.

در کانالهای آبیاری عایقهای مختلفی از جمله ایزوگام و قیرگونی مورد استفاده قرار می‌گیرد. هر کدام از این پوششها تاثیر متفاوتی بر روی میزان راندمان انتقال آب دارند. هدف از این مقاله مقایسه عایق ایزوگام با دو روش ذکر شده می‌باشد. 

۱- قیرگونی
عایق قیرگونی از آن جهت که دارای چسبندگی، ضخامت و درجه نفوذپذیری بالا در جداره بتن است بهترین پوشش برای جلوگیری از هدر رفت آب و دارای بیشترین راندمان می‌باشد. 
نکته: هزینه اجرای قیرگونی به دلیل
قیر خالص مصرفی و دستمزد بالاتر پرسنل نسبت به نصب ایزوگام یا ژئوممبران بیشتر می‌باشد.

۲- ایزوگام
دارای بالاترین راندمان بعد از قیر گونی می‌باشد اگر به هنگام ایزولاسیون به نکته زیر توجه شود.
نکته: شکل هندسی کانالها عمدتا ذوذنقه
ای شکل بوده برای اجرای ایزوگام به نحوه صحیح حتما باید مطابق شکل بالا ابتدا سطح بتن قیر اندود شده سپس اقدام به نصب ایزوگام شود،همچنین قیمت ایزوگام نسبت به قیر گونی کمتر می‌باشد.

۳- ژئوممبران
زمانی کاربرد دارد که امکان استفاده از کانال بتنی میسر نباشد در این روش با خاکبرداری و ایجاد کانال مصنوعی اقدام به ایجاد آبراه نموده سپس با پهن نمودن ژئوممبران در این آبراه خاکی و اتصال لایه‌های آن عمل انتقال آب انجام می‌شود. این روش به دلیل شکاف ناشی از کشش دارای پایین
ترین راندمان می‌باشد و در نهایت برای مسیرهای کوتاه مناسب می‌باشد.

 عایق کاری کانالهای آبیاری به منظور کاهش هدر رفت آب همچنین افزایش ضریب اطمینان و بالا بردن طول عمر کانال، دارای اهمیت فراوانی می‌باشد.